PROFILAKTYCZNY PROGRAM ZDROWOTNY –

„PROGRAM BADAŃ PRZESIEWOWYCH RAKA JELITA GRUBEGO”

…………………………

………….

………………

Szanowni Państwo!

Miło nam poinformować, że Zespół Opieki Zdrowotnej w Pińczowie od dnia 15 listopada 2022 r. realizuje „Program badań przesiewowych raka jelita grubego”, w ramach którego można wykonać (BEZPŁATNIE) profilaktyczne badanie kolonoskopowe, które jest świadczeniem gwarantowanym, finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).

W dniu 30 czerwca 2022 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych, wprowadzające świadczenie w zakresie – Program badań przesiewowych raka jelita grubego. Szczegółowe warunki realizacji Programu określa Zarządzenie nr 111/2022/DSOZ Prezesa NFZ z dnia 2 września 2022 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne – w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne.

Do udziału w projekcie serdecznie zapraszamy wszystkie osoby w wieku:

  1. 50- 65 lat,

  2. 40-49 lat, które posiadają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego.

Kryteriami wyłączenia z programu są:

1) objawy kliniczne sugerujące istnienie raka jelita grubego,

2) kolonoskopia wykonana w ostatnich 10 latach.

DLACZEGO WARTO SIĘ ZBADAĆ?

Analizy publikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wykazują, że nowotwory złośliwe w 2030 r. będą stanowiły na świecie główną przyczynę zgonów. Pomimo rozwijających się w kraju specjalistycznych ośrodków onkologicznych, realizacji Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych i coraz liczniejszych programów lekowych zjawisko to dotyczyć będzie również Rzeczypospolitej Polskiej.

Rak jelita grubego stanowi obecnie drugą pozycję (po raku płuca) wśród wszystkich zapadalności na nowotwory w populacji polskiej i drugą w grupie onkologicznych przyczyn zgonów. Analiza krajowych trendów epidemiologicznych pochodzących z ostatnich 40 lat wskazuje, że nowotwór jelita grubego zajmuje bardzo wysokie miejsce, jeśli chodzi o częstość zapadalności u obu płci – drugie wśród kobiet i trzecie wśród mężczyzn. Jest więc jednym z najistotniejszych epidemiologicznie problemów w populacji, a także dużym wyzwaniem dla opieki zdrowotnej.

CELEM PROGRAMU jest zapewnienie nie tylko spadku umieralności świadczeniobiorców dzięki możliwości wykrywania wczesnych bezobjawowych postaci raka poprzez wykonanie kolonoskopii przesiewowej, ale także spadek zapadalności – czyli liczby nowych nowotworów w przyszłości dzięki usuwaniu polipów w trakcie badania przesiewowego.

CZYM JEST KOLONOSKOPIA?

Kolonoskopia to endoskopowe badanie jelita grubego, wykonywane za pomocą kolonoskopu (giętkiego przyrządu) wprowadzonego przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego. Wprowadzanie endoskopu jest bezbolesne dla większości osób, może jednak powodować wzdęcie, uczucie parcia i ucisku w brzuchu. Badanie trwa zwykle ok. 30 minut. Dobre przygotowanie, czyli oczyszczenie jelita do badania ma wpływ na jakość, czas i bezpieczeństwo badania. Badanie pozwala na wykrycie wczesnych zmian nowotworowych. Zalecane jest wszystkim osobom po 50 roku życia. Jeżeli jednak w najbliższej rodzinie wystąpił rak jelita grubego, należy to zrobić znacznie wcześniej. 

6 POWODÓW DLA KTÓRYCH MOŻNA POKONAĆ LĘK PRZED KOLONOSKOPIĄ

Polacy obawiają się kolonoskopii, choć ratuje przed zachorowaniem, a także śmiercią z powodu raka jelita grubego. Tymczasem to drugi najczęściej rozpoznawany nowotwór złośliwy.

1. Kolonoskopia to badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Nie jest na pewno przyjemnym badaniem – polega na wprowadzeniu rurki endoskopu do jelita grubego poprzez odbytnicę – dotyczy zatem intymnych części ciała.

Jednak to nieprzyjemne badanie pozwala na wykrycie, a często od razu usunięcie zmian, o których nie wiemy, bo na tym etapie nie dają w ogóle o sobie znać, a które za jakiś czas mogą się stać groźne. To polipy – łagodne gruczolaki, które tworzą się na wewnętrznych ścianach jelita. W większości przypadków rak jelita grubego powstaje właśnie z polipów.

2. Zrobisz kolonoskopię raz i najczęściej na 10 lat masz już spokój.

To dlatego, że przemiana gruczolaka w nowotwór trwa około 10 lat.

3. Wykrycie polipów i ich usunięcie powoduje, że rak jelita się nie rozwinie – zachowamy zdrowie, a często i życie.

Wykrycie raka jelita grubego w I stadium zaawansowania daje natomiast 85-100 proc. szans na całkowite wyleczenie. Im później wykrywany rak, tym gorsze rokowanie. W II stopniu zaawansowania – odsetek całkowitych wyleczeń spada do 50-80 proc.

4. Wstydzisz się, bo jest to badanie intymne?

Polacy wstydzą się rzeczy, których nie powinni się wstydzić – „wstyd się wstydzić”!

To badanie jest banalne, jeśli uświadomi się sobie, ile lęku i bólu można dzięki niemu uniknąć.

5. Boisz się, że będzie bolało?

Są sposoby, by temu zaradzić. Lekarz anestezjolog przy kwalifikacji do kolonoskopii określi rodzaj znieczulenia (miejscowe lub ogólne). Badanie będzie bezbolesne.

6. W ostatnich latach rocznie w Polsce rozpoznaje się 18 tys. nowych zachorowań na raka jelita grubego. Przeważająca część tych chorych umiera przedwcześnie, ponieważ zbyt często jest rozpoznawany w zaawansowanych stadiach.

Choroba oznacza więcej cierpienia, trudnych badań i stresu niż jedna profilaktyczna kolonoskopia.

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO KOLONOSKOPII?

Badanie przeprowadza się po odpowiednim oczyszczeniu jelita za pomocą doustnego płynu. KAŻDY PACJENT PO ZAKWALIFIKOWANIU SIĘ DO BADANIA I USTALENIU TERMINU BEZPŁATNIE OTRZYMA PREPARAT OCZYSZCZAJĄCY JELITO GRUBE WRAZ Z INSTRUKCJĄ JEGO ZASTOSOWANIA.

Zalecenia dietetyczne

Na 2-3 dni przed badaniem nie należy przyjmować produktów zawierających ziarna i pestki, należy w diecie ograniczyć potrawy tłuste, ciężkostrawne. W dniu poprzedzającym badanie można w godzinach rannych spożyć lekkie śniadanie, w dalszej części dnia należy powstrzymać się od przyjmowania posiłków, można pić do woli wodę lub inne płyny (klarowne soki, herbata, bulion). W dniu badania można pić tylko wodę. Na 2-3 godziny przed badaniem należy powstrzymać się od przyjmowania wszystkich płynów w tym wody. W dniu badania należy przyjąć leki stosowane przewlekle.

Preparaty czyszczące jelito grube

Najlepsze efekty w postaci dobrego oczyszczenia jelita grubego uzyskujemy (niezależnie od rodzaju preparatu) przyjmując w/w środki w 2 dawkach. Pierwsza część przygotowania winna mieć miejsce wieczorem w przeddzień badania, druga rano w dniu badania. Przyjmowanie drugiej porcji preparatów czyszczących w dniu badania należy tak rozłożyć w czasie, aby skończyć przyjmowanie płynów na 2-3 godziny przed badaniem. Gdy badanie jest przewidziane w późnych godzinach popołudniowych dopuszczalne jest przyjmowanie obu dawek w dniu badania.

CitraFleet: opakowanie preparatu zawiera 2 saszetki. Wieczorem w przeddzień badania rozpuszczamy saszetkę w filiżance wody. Roztwór stanie się ciepły . Po ostygnięciu wypijamy płyn. Przez następne 2-4 godziny przyjmujemy około 2 litrów wody. Podobnie postępujemy rano w dniu badania 1 filiżanka roztworu i 2 litry wody pamiętając aby skończyć picie wody na 2 godziny przed badaniem.

Pacjenci przyjmujący leki wpływające na krzepnięcie krwi

W przypadku wykonywania kolonoskopii diagnostycznej lub ewentualne z pobraniem wycinków nie ma potrzeby odstawiania leków wpływających na krzepliwość krwi. Wskazane jest jedynie przed badaniem oznaczenie INR u pacjentów przyjmujących leki przeciwkrzepliwe (INR =2,5 do 3,5) . Jeśli planowane są procedury zabiegowe np. polipektomia postępowanie jest uzależnione od stosowanych leków.

1/ Leki przeciwpłytkowe: pochodne kwasu acetylosalicylowego (Aspiryna, Polocard, Acard, Acesan) nie ma potrzeby odstawiana leku

2/ leki przeciwpłytkowe: tiklopidyna (Ticlo, Aclotin), klopidogrel (Plavix, Clopidix, Arepelex) prasugrel (Efient), tikagrelor (Brilique) powinny być odstawione na 5 dni przed badaniem (jeśli to nie jest przeciwwskazane). Szczegóły odstawienia leków omówić ze swoim lekarzem. Jeśli leki przeciwpytkowe np. Plavix są stosowane z powodu implantacji do naczyń wieńcowych stentów powlekanych przebytej w ciągu ostatnich 12 miesięcy termin zabiegu endoskopowego należy odroczyć. Jeśli zabieg bezwględnie konieczny ostawienie leków tylko w porozumieniu z kardiologiem. Termin ponownego włączenie leków zależny od rodzaju i zakresu zabiegu.

3/ doustne leki przeciwzakrzepowe: Warfaryna, Sintrom, Acenokumarol należy odstawić na 5 dni przed badaniem kontrolując przy tym dzień przed badaniem poziom wskaźnika INR (powinien być <1,5). W zamian za w/w leki należy włączyć w porozumieniu ze swoim lekarzem prowadzącym do leczenie heparynę drobnocząsteczkową (Clexane, Fraxiparin) w dawce leczniczej. Ostatnia dawka heparyny 24 godz. przed zabiegiem (nie podawać w dniu badania). Informacje o powrocie do leczenia lekami doustnymi udzielone będą po badaniu (zależą od zakresu badania) . Najczęściej pierwszą dawkę przyjmujemy wieczorem w dniu badania. Przez pierwszych 2-3 dni stosuje się łącznie leki doustne i heparynę aż do osiągnięcia terapeutycznego poziomu INR .

4/ nowe leki przeciwkrzepliwe: dabigatran (Pradaxa) riwaroksaban (Xarelto), apiksaban (Eliquis) odstawiamy na 3 dni przed badaniem zamieniając je na heparynę drobnocząsteczkową podawaną podskórnie w dawce leczniczej do dnia poprzedzającego badanie – ostatnia dawka heparyny 24 godziny przed zabiegiem (szczegóły ustalić ze swoim lekarzem prowadzącym lub kardiologiem).

Szczegółowe informacje i zapisy od poniedziałku do piątku w godz. 8:00 – 14:00:

ul. Armii Krajowej 22 (III piętro), 28-400 Pińczów

e-mail:  CHIR@SZPITALPINCZOW.PL

tel. 41 357 30 31 wew. 318

PO USTALENIU TERMINU KOLONOSKOPII BĘDZIE UDZIELONA DOKŁADNA INSTRUKCJA PRZYGOTOWANIA DO BADANIA.

Ankieta do pobrania:

ankieta